با توجه به توسعه تجارت بین المللی و تفاوت های حقوقی و تجاری بین کشورها موجب شد برای جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم و اختلاف در تجارت و حمل و نقل بین المللی یک زبان تجاری مشترک شکل بگیرد که به این زبان تجاری مشترک  .اینکوترمز می گویند با شیپ لینکد همراه باشید

اینکوترمز (Incoterms) اصطلاحی انگلیسی است و مخفف International Commercial Terms به معنای اصطلاحات بین المللی بازرگانی می باشد.

در واقع اینکوترمز قواعد استاندارد بین المللی است که روابط بین خریدار و فروشنده (تعهدات طرفین، ریسک های معامله، نحوه تقسیم هزینه ها) را در معامله مشخص می کند. اولین سند اصطلاحات تجاری بین المللی در سال ۱۹۲۳ منتشر گردید که در آن زمان هنوز نام اینکوترمز برای آن انتخاب نشده بود. تا اینکه ۱۳ سال بعد یعنی در سال ۱۹۳۶ برای اولین بار سندی تحت عنوان اینکوترمز توسط اتاق بازرگانی بین المللی (International Chamber Of Commerce) منتشر گردید. بعد از آن اینکوترمز در سال های ۱۹۵۳ ، ۱۹۶۷ ، ۱۹۷۶ ، ۱۹۸۰ ، ۲۰۰۰ ، ۲۰۱۰ و آخرین نسخه آن در سال ۲۰۲۰ مورد بازنگری، بروزرسانی و اصلاح قرارگرفت. تسلط بر قوانین اینکوترمز از ضروریات تجارت در بازار جهانی است. تجار محترم با تسلط بر این قوانین و استفاده از آن در مبادلات تجاری خود با تجار کشورهای دیگر، می توانند از بروز اختلاف نظر و درنتیجه ضرر و زیان جلوگیری کنند.

اینکوترمز چه مسائلی را پوشش می دهد؟

1. تعهدات
2. هزینه ها
3. ریسک

اینکوترمز در چه حوزه هایی از بازرگانی کاربرد دارد؟

1. ترخیص کالا
2. حمل و نقل کالا
3. صادرات و واردات
4. اصطلاحات اینکوترمز در بازرگانی

گروه های اینکوترمز چیست؟

گروه های (ترم های) اینکوترمز به چهار دسته اصلی تقسیم می شود:

1. گروه E یا EXW که مخفف  Ex Works به معنای تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ می باشد.
2.  
3. گروه F : این گروه شامل FOB، FAS و FCA می باشد.
4.  
5. گروه C این گروه که شامل CFR،CIF، CPT، CIP می باشد.
6.  
7. گروه D این گروه که شامل DDP، DAP و DPU می باشد.

گروه E: EXW (Ex Works)

در این روش فروشنده کالا را در محل تولید (کارخانه) یا انبار کالا به خریدار تحویل داده و کلیه هزینه های مربوط به مراحل بعدی همچون بارگیری، حمل و نقل، بیمه، گمرک و ریسک مربوط به خرابی کالا بر عهده خریدار می باشد. به این روش تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدا یا تحویل درب کارخانه نیز می گویند. در اسناد تجاری بعد از اصطلاح EXW نام محل دقیق تحویل کالا قرار می گیرد و فروشنده موظف است در این محل کالا را به خریدار تحویل دهد. در این روش حداکثر تعهدات برعهده خریدار بوده و فروشنده حداقل تعهدات را برعهده دارد.

گروه F: تحویل کالا به خریدار بدون پرداخت کرایه حمل در مبدأ

FCA

FCA  مخفف Free Carrier و به معنی تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ (تحویل در کامیون، ریل و هواپیما)  می باشد. در این متد محل تحویل کشور فروشنده بوده و بارگیری با خریدار است در نتیجه نقطه ریسک محل بارگیری و زمان حمل کالاست. هزینه های حمل و بیمه  نیز در این روش بر عهده خریدار می باشد. این روش طبق قواعد اینکوترمز ۲۰۲۰، EXW برای تمام شیوه های حمل و نقل قابل استفاده است. بر اساس قواعد اینکوترمز مسئولیت انجام تشریفات صادرات کالا بر عهده فروشنده می باشد اما مسئولیتی بابت پرداخت هزینه های صادرات و واردات کالا در کشور مقصد ندارد.

FAS

FAS مخفف Free Alongside Ship بوده و به معنای تحویل کالا کنار کشتی در بندر مبدأ می باشد. یعنی خاتمه ریسک فروشنده زمانی است که کالا را در کنار کشتی در بندر تعیین شده به خریدار تحویل می دهد و پس از آن سایر مراحل لازم برای رسیدن کالا به مقصد نهایی برعهده خریدار است. لذع در این متد هزینه حمل، بیمه و بازرسی برعهده خریدار است. با توجه به اینکه محل تحویل کالا به خریدار در این روش کنار کشتی می باشد پس این متد تنها در حمل دریایی یا آبراه های داخل کشور به کار می رود. بر اساس قواعد اینکوترمز مسئولیت انجام تشریفات صادرات کالا بر عهده فروشنده می باشد اما مسئولیتی بابت پرداخت هزینه های صادرات و واردات کالا در کشور مقصد ندارد.

FOB

FOB مخفف Free On Board و به معنای تحویل کالا در عرشه کشتی مبدا است. این روش مشابه روش FAS است و تنها در زمان و محل پایان ریسک فروشنده متفاوت است. در این متد خاتمه ریسک فروشنده زمانی است که کالا را بر روی عرشه کشتی به خریدار تحویل می دهد. همانطور که اشاره شد سایر موارد مشابه روش قبلی است یعنی این متد تنها در حمل دریایی یا آبراه های داخل کشور به کار می رود و مسئولیت انجام تشریفات صادرات کالا بر عهده فروشنده بوده اما مسئولیتی بابت قرارداد حمل از بندر، بیمه، بازرسی و پرداخت هزینه های صادرات و واردات کالا در کشور مقصد ندارد.

گروه C :

در این گروه، هزینه حمل کالا تا مقصد بر عهده فروشنده بوده ولی ریسک آن به عهده خریدار می باشد. این گروه به اصطلاحاً به طور خلاصه تحویل کالا در مبدأ به خریدار با پرداخت کرایه حمل نامیده می شود.

CFR

این متد مخفف اصطلاح Cost and Freight به معنای هزینه و کرایه حمل تا مقصد است. این روش همان متد C&F سابق است که با این تفاوت که تنها برای حمل دریایی مورد استفاده قرار می گیرد. پس از بارگیری کالا بر روی کشتی مسئولیت فروشنده پایان می یابد. همانطور که گفته شد در این گروه هزینه حمل با فروشنده بوده ولی هزینه بیمه بر عهده خریدار است.

CIF

CIF مخفف Cost , Insurance and Freight و به معنای هزینه، بیمه و کرایه حمل تا مقصد است. این روش مشابه روش قبلی بوده با این تفاوت که در این روش پرداخت هزینه بیمه نیز به عهده فروشنده است. این روش نیز مختص حمل دریایی بوده و پس از بارگیری در بندر مبدأ،  ریسک از فروشنده به خریدار منتقل می گردد.

CPT

مخفف Carriage Paid To و به معنای تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد است. مشابه روش CFR است با این تفاوت که از این متد بیشتر برای حمل های زمینی، هوایی و مرکب استفاده می شود. در این روش هزینه حمل تا مقصد بر عهده فروشنده بوده ولی هزینه بیمه و بازرسی کالا برعهده خریدار است. نقطه انتقال ریسک در این روش محل تحویل کالا توسط فروشنده به اولین حمل کننده است.

CIP

مخفف Carriage and Insurance Paid to و به معنای تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد است.  این روش مشابه روش قبل بوده با این تفاوت که در این روش هزینه بیمه کالا نیز به عهده فروشنده است. البته وظیفه عقد قرارداد بازرسی و هزینه آن همچنان برعهده خریدار می باشد.

گروه D

در این روش حمل تا مقصد نهایی و تمامی ریسک ها و هزینه های مربوط به کالا برعهده فروشنده است.

DAP

مخفف اصطلاح Delivered at Place  به معنای تحویل در محل معین می باشد. در این روش کلیه هزینه ها و ریسک های انتقال کالا به محل توافق شده به عنوان مقصد برعهده فروشنده است. این روش برای انواع شیوه حمل و نقل و ترکیب آن ها کاربرد دارد.

DPU

این متد از مخفف اصطلاح Delivered at Place Unloaded و به معنای تحویل در محل تخلیه شده است. در این متد فروشنده مسئول تحویل و تخلیه کالا در مقصد بوده و تمام هزینه ها و ریسک ها تا آن زمان بر عهده اوست و پس از تخلیه بار در مقصد ریسک ها به فروشنده منتقل می گردد. این روش در اینکوترمز ۲۰۱۰ تحت عنوان DAT (تحویل در ترمینال) شناخته می شد که اینکوترمز ۲۰۲۰ به DPU تغییر یافت. این تغییر به این معناست که تحویل کالا در هر مکانی میوتاند انجام شود والزامی به تحویل بار در یک ترمینال حمل و نقل نیست. این روش برای انواع حمل و نقل کالا می تواند مورد استفاده قرار بگیرید.

DDP

این روش مخفف Delivered Duty Paid و به معنای تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی است. همانطور که از نام این روش پیداست مشابه روش قبل است با این تفاوت که خریدار موظف به پرداخت حقوق و عوارض گمرکی در کشور مقصد و محل تحویل کالا به خریدار است.

اینکوترمز در صادرات و واردات

متدهای اینکوترمز مورد استفاده در تمام روشهای حمل و نقل :

•  
• EXW: Ex Works
•  
• FCA: Free Carrier
•  
• CIP: Carriage and Insurance Paid To
•  
• CPT: Carriage Paid To
•  
• DAP: Delivered at place
•  
• DDP: Delivered Duty Paid
•  
• DPU: Delivered at Place Unloaded (former DAT Delivered at Terminal)
•  

متدهای اینکوترمز مورد استفاده در حمل و نقل دریایی

• FAS: Free Alongside Ship
•  
• FOB: Free on Board
•  
• CIF: Cost, Insurance, and Freight
•  
• CFR: Cost and Freight

مواردی که قواعد اینکوترمز آن ها را شامل نمی شود:

1. قرار داد خرید و فروش کالا، مشخصات کالا و روش های فسخ قرارداد
2. خسارت تخلف
3. تعرفه ها
4. حقوق مالکیت مدنی
5. موارد فورس ماژور
6. تحریم ها
7. موارد ممنوع صادراتی و وارداتی
8. و...

نحوه استفاده از قواعد اینکوترمز:

اگر طرفین قرارداد بخواهند از قواعد اینکوترمز استفاده کنند برای جلوگیری از هرگونه سوء تفاهم بعدی باید ورژن اینکوترمز و محل تحویل کالا در آن ثبت شود. به طور معمول فرمول ثبت قواعد اینکوترمز در قرارداد های بازرگانی به صورت زیر می باشد:

ترم مورد نظر از اینکوترمز + نام محل تحویل + اینکوترمز ۲۰۲۰

به عنوان مثال

CFR ، شانگهای ، اینکوترمز ۲۰۲۰